إمام حافظ أبویحیی زکریا بن أبوزکریا یحیی بن
صالح بن سُلیمان بن مَطَر لؤلُؤِي بَلخِي مردی فقیه و محدث و از شیوخ بخارِي بوده،
و صاحب کتاب – الإیمان – می باشد. نامبرده در روز یکشنبه پنج رور باقی مانده از
ماه ذی الحجه سال 230 هجرِي قمری مطابق سال 845 میلادی به عمر 56 سالگی در نزد
إمام قتیبه بن سعید بغلانِي در منطقۀ خلاصه در ولایت بغلان درگذشت، و همانجا در
بغلان به خاک سپرده شد.(1، 5 و 6)
موصوف از أبِي مُطِيع حکم بن عبدالله بلخِي،
حکم بن مبارک، أبِي أسامه حَمَّاد بن أسامه، خَلَف بن أیوب، سعید بن سلیمان،
عبدالله بن نُمیر، قاسم بن حکم عُرَنِي، أبِي بکر محمد بن أبِي عَتَّاب أعیَن،
وکیع بن جراح و عده أی دیگر حدیث روایت نموده، و از او بُخارِي، أحمد بن سَیَّار
مَروزِي، إسماعیل بن محمد بن أبِي کثیر قاضِي، جعفر بن محمد بن حسن فِریابِي،
عبدالصمد بن سلیمان بلخِي، أبوسعد یحیی بن منصور هروِي زاهد و تعدادِي دیگر روایت
کرده اند. احادیث وی را ترمذِي نیز آورده است.(1)
حافظ ابن حجر عسقلانِي در کتاب تهذیب التهذیب
می نویسد: زکریا بن یحیی را حاکم و کلاباذِي در شمار شیوخ بخارِي آورده اند.(4) حسن
بن حماد صاغانِي می گوید: از قتیبه بن سعید بغلانِي شنیدم، که می گوید: جوانمردان
خراسان چهار کس اند: زکریا بن یحیی لؤلؤی، حسن بن شجاع، عبدالله بن عبدالرحمن
سمرقندِي و محمد بن إسماعیل بخارِي.(1)
إمام أبوحاتم محمد بن حبان بستِي خراسانِي در
کتاب تقریب الثقات زکریا بن یحیی بلخِي را در شمار ثقات آورده، و می نویسد: أبو
یحیی زکریا بن یحیی اللآل همان زکریا بن یحیی بن صالح بن سلیمان صاحب کتاب –
الإیمان – بوده، و از جمله تبع الأتباع و از اهالی بلخ می باشد، او مردی متعهد به
سنت و فضل بود، و در مقابل اهل بدعت ایستادگی کرده است.(2)
إمام أبوعبدالله شمس الدین ذهبِي در کتاب
الکاشف آورده است: إمام حافظ زکریا بن یحیی بن صالح بلخِي لُؤلُؤي در سال 232 هجری
قمری به عمر 56 سالگی وفات یافته است.(3)
محمد بن جعفر بلخِي به نقل از أحمد بن یعقوب
می گوید: زکریا بن یحیی لؤلؤی بلخی در نزد قتیبه بن سعید بغلانِي در بغلان در روز
یکشنبه پنج روز باقی مانده از ماه ذی الحجه سال 230 هجری قمری به عمر 56 سالگی
وفات یافت، و همانجا در بغلان به خاک سپرده شد. و إسماعیل بن محمود می گوید: زکریا
بن یحیی لؤلؤی بلخی در بغلان چهار روز از ماه محرم سال 232 هجری قمری باقیمانده
بود، که به عمر 56 سالگی وفات یافت.(1 و 4)
منابع و مآخذ:
1 - تهذیب الکمال – جلد نهم –
صفحه 378 و 379 – به شماره 1999 – تالیف حافظ جمال الدین مزی – عربی.
2 – تقریب الثقات – صفحه 476 –
به شماره 4758 – تالیف امام محمد ابن حبان بستی – عربی.
3 – الکاشف – جلد اول – صفحه 278
– به شماره 1663 – تالیف إمام أبوعبدالله شمس الدین ذهبِي – عربی.
4 – تهذیب التهذیب – جلد دوم –
صفحه 202 – به شماره 2377 – تالیف حافظ ابن حجر عسقلانی – عربی.
5 – تیسرالقاری – جلد سوم –
صفحه 544 – تالیف مولانا نورالحق محدث دهلوی – عربی.
6 – اعلام زرکلی – جلد سوم – صفحه 47 – حرف زاء –
تالیف خیرالدین زرکلی – عربی.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر