إمام
أبومحمد خَلَّاد بن یَحیی بن صَفوَان سُلَمِي کُوفِي از جمله محدثین و از بزرگان
شیوخ بخاری می باشد، و بخاری از وی 24 حدیث روایت نموده است. نامبرده ساکن مکه
مکرمه بود، و در حدود سال 213 هجری قمری در آن شهر درگذشت. می گویند: خلاد بن یحیی
سلمِي کُوفِي متمایل به مذهب مرجئه بوده است.(1، 6 و 7)
موصوف از إبراهیم بن طهمان بن شعبه هروِي،
إبراهیم بن نافع مخزومِي مکِي، إسماعیل بن أبِي خالد بجلِي، إسماعیل بن عبدالملک
بن أبِي صُفَیراء أسدِي، إسرائیل بن موسی بصرِي، إسرائیل بن یونس سبیعِي، بَسَّام صَیرفِي،
بَشیر بن ربیعه بَجَلِي، بَشیر بن مُهاجر غنوِي، ثابت بن أسلم بنانِي، حبیب بن
حَسَّان بن أبِي الأشرَس، حسن بن عُماره بجلِي، حسین بن عَقِيل، حَمَّاد بن شُعیب
حِمَّانِي، حَنَش بن حارث بن لقیط کوفِي، داود بن یزید أودِي، دَلهَم بن صالح،
زائده بن قدامه ثقفِي، سعدان جُهَنِّي، سُفیان بن سعید ثَورِي، سلیمان بن مهران
أعمش، شریک بن عبدالله بن حارث قاضِي، عاصم بن محمد بن زید عمرِي، عبدالأعلی بن
أبِي المُساور زهرِي، عبدالرحمن بن عبدالله بن عتبه مسعودِي، عبدالرحمن بن محمد
مُحاربِي، عبدالعزیز بن أبِي رَوَّاد مکِي، عبدالواحد بن أیمَن مخزومِي، عدِي بن
ثابت بن دینار انصارِي، عماره بن زاذان صیدلانِي، عمر بن ذَر بن عبدالله بن زراره
همدانِي، عیسی بن طَهمان جشمِي دوست انس، عیسی بن عمر همدانِي، غالب بن عبیدالله
جزرِي، فِطر بن خلیفه مخزومِي، قیس بن ربیع أسدِي، قیس بن مسلم جدلِي، کامل بن
علاء تمیمِي، مالک بن مِغوَل بن عاصم بجلِي، مُحِل بن مُحرِز ضَبِّي، محمد بن زیاد
یَشکرِي، مِسعَر بن کدام بن ظهیر عامرِي، مُعَرِّف بن واصل بن أسید بن مالک سعدِي،
منصور بن معتمر بن عبدالله سلمِي، موسی بن إبراهیم أنصارِي، موسی بن عمیر تمیمِي،
نافع بن عمر بن عبدالله جُمَحِي، هارون بن أبِي إبراهیم بَربَرِي، هشام بن سعد
مدنِي، وَهب بن عُقبه عِجلِي، أبِي عَقِيل یحیی بن مُتوکل ضریر، یوسف بن صهیب
کندِي، أبِي عَبده یوسف بن عبده بن ثابت أزدِي، یوسف بن میمون صَبَّاغ، یونس بن
أبِي إسحاق سبیعِي، ابوبکر بن أبِي زهیر ثقفِي و عده أی دیگر حدیث روایت نموده، و
از او محمد بن اسماعیل بخارِي، إبراهیم بن هانی نیشابورِي، أحمد بن إبراهیم بن
کثیر دورقِي، أحمد بن إسحاق بن عیسی أهوازِي، أحمد بن فَرَج جُشَمِي، أحمد بن محمد
بن حسین بن حَفص أصفهانِي، احمد بن محمد بن عبدوس طرائفِي، اسحاق بن حجاج طاحونِي،
إسماعیل بن یزید رازِي عموی ابو زُرعه رازِي و خالوی ابوحاتم رازِي، إسماعیل بن
یزید بن حریث اصفهانِي، بِشر بن موسی بن صالح أسدِي، جعفر بن محمد بن علی اصفهانِي
معروف به قَومَسِي، جعفر بن مسافر بن ابراهیم تَنَیسِي، حنبل بن إسحاق بن حنبل،
زهیر بن محمد مروزِي، عبدالله بن احمد بن زکریا تمیمِي، عبدالله بن احمد بن محمد
بن حنبل شیبانِي، أبویحیی عبدالله بن احمد بن أبِي مَسَره مکِي، عبدالله بن سلمه
بن أزهَر، عبدالصمد بن فَضل بلخِي، عبدالملک بن محمد بن اسحاق فاکهِي، أبوزُرعه
عبیدالله بن عبدالکریم رازِي، عبید بن رباح بن سالم أیلِي، علِي بن عبدالرحمن بن
مُغیره مصرِي معروف به عَلَّان، علی بن مَعبَد بن شَدَّاد رَقِي، علی بن معبد بن
نوح مصرِي، محمد بن إدریس بن عمر وراق، محمد بن إسحاق بن جعفر صاغانِي، محمد بن
اسماعیل بن سالم صائغ، محمد بن بشیر بن مروان کندِي، محمد بن حسین بن فرج همدانِي،
محمد بن سعد بن منیع هاشمِي، محمد بن سلیمان بن حارث باغَندِي کبیر، محمد بن محمد
بن سلیمان باغندِي، محمد بن سهل بن عسکر تَمیمِي بخارِي، محمد بن سهل بن فضل بن
عسکر عَتَکِي، أبوحَفص محمد بن عبدالرحمن طبرانِي، محمد بن عَقیل نَیشابورِي، محمد
بن محمد بن صخر بن سدوس طهرانِي، محمد بن منصور جَوَّاز مکِي، محمد بن یونس بن
موسی کُدَیمِي، مسلم بن أبِي إدریس إسترآبادِي، معاذ بن معاذ عنبرِي، معاذ بن نجده
بن عُریان هروِي، نصر بن أحمد بن سوره مروزِي، وهب بن ابراهیم فامِي، یزید بن عمرو
غنوِي و تعدادی دیگر روایت کرده اند.(1، 8 و 9)
أحمد بن حنبل می گوید: خلاد بن یحیی ثقه و
صدوق است، اما در او چیزی از تفکر إرجاء دیده می شود. محمد بن عبدالله بن نمیر
گفته است: خلاد بن یحیی صدوق است، اما در حدیثش کمی غلطی وجود دارد. أبوداود می
گوید: روایت از خلاد بن یحیی باکی ندارد. أحمد بن صالح جیلِي او را ثقه گفته است.
ابونعیم اصفهانِي می گوید: او را پدر و مادرش عاق کرده اند.(1، 6 و 7)
أبومحمد عبدالرحمن بن أبِي حاتم رازِي در کتاب
الجرح والتعدیل آورده است: از پدرم راجع به ابومحمد خلاد بن یحیی بن صفوان سلمی
کوفی ساکن مکه پرسیدم، گفت: او محل صدق است. و باز گفتم: خلاد بن یحیی را بیشتر
دوست دارید یا قاسم بن حکم عرنِي را؟ گفت: هر دوی ایشان غیر معروف اند.(2)
إمام محمد بن حبان بستِي در کتاب تقریب الثقات
خلاد بن یحیی را در شمار ثقات آورده، و می نویسد: أبومحمد خلاد بن یحیی بن صفوان
سلمِي از جمله تبع الأتباع، از اهالی کوفه و ساکن در مکه بوده، و در سال 213 هجرِي
قمری در مکه وفات یافته است.(3)
إمام محمد بن إسماعیل بخارِي در تاریخ کبیر می
نویسد: أبومحمد خلاد بن یحیی بن صفوان کوفِي سلمِي ساکن مکه بوده، و در آن شهر در
حدود سال 213 هجری قمری وفات یافته است.(4)
حنبل بن إسحاق وفات خلاد بن یحیی را در سال
217 هجری قمری آورده است. مغلطاي می گوید: أبوسعید عبدالرحمن بن احمد بن یونس
صدفِي مصرِي در تاریخ الغرباء آورده است: خلاد بن یحیی در مصر بسال 212 هجری قمری
وفات یافت، و او پسری بنام خلاد بن یحیی داشت، که قاضی آنجا بود.(1 و 5)
منابع
و مآخذ:
1 –
تهذیب الکمال – جلد هشتم – از صفحه 359 الی صفحه 362 – به شماره 1741 – تالیف حافظ
جمال الدین مزِي – عربی.
2 –
الجرح والتعدیل – جلد سوم – صفحه 359 – به شماره 3968/ 1675 – تالیف عبدالرحمن بن
ابی حاتم رازی – عربی.
3 –
تقریب الثقات – صفحه 428 – به شماره4092 – تالیف محمد بن حبان بستِي – عربی.
4 –
تاریخ کبیر – جلد سوم – قسم دوم از جزء دوم – صفحه 189 – به شماره 638 – تالیف
امام محمد بن إسماعیل بخاری – عربی.
5 –
تاریخ الغرباء – صفحه 75 و 76 – به شماره 190 – تالیف أبی سعید عبدالرحمن بن احمد
بن یونس صدفِي مصرِي – عربی.
6 –
اسامی من روی عنهم محمد بن اسماعیل البخارِي – صفحه 123 – حرف خاء – تالیف أبِي
احمد عبدالله بن عدی جرجانِي – عربی.
7 –
سیر اعلام النبلاء – جلد دوم – صفحه 952 – به شماره 1569 – طبقه دهم – تالیف امام
شمس الدین ذهبِي – عربی.
8 –
تهذیب التهذیب – جلد دوم – صفحه 107 و 108 – به شماره 2084 – تالیف حافظ ابن حجر
عسقلانِي – عربی.
9 –
سایت موسوعة الحدیث – معلومات عن الراوِي – عربی.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر