إمام حافظ ابوسعید عبدالکریم بن مالک جزرِي
حرانِي اصطخرِي عالم جزیره بوده است. خانواده وی از موالی حضرت عثمان بن عفان (رض)
و طبق گفتۀ بعضی از مؤرخین از موالی معاویه بن أبِي سُفیان(رض) می باشند.(2و 3)
موصوف پسرعموی خُصَیف بن عبدالرحمن جزرِي است، که او برادر خَصَّاف بن عبدالرحمن
لِحَّاء بود. اصل ایشان از منطقۀ اصطَخر بوده است، که بعد به حرَّان کوچ کردند.
حاکم ابواحمد او را خِضرمِي گفته، که خِضرِمَه قریه أی از قرای یمامه می باشد، و
او را منسوب به آن قریه خضرمِي نگاشته است. ابوعروبه حرانِي می گوید: او خِضرِمِي
و ساکن حَرَّان بوده است. نامبرده انس بن مالک را دیده است، و او را در شمار صغار
تابعین آورده اند.(3) عبدالکریم بن مالک جزرِي از براء بن زید بصرِي پسر دختر انس
بن مالک بن نضر انصارِي، زیاد بن جراح جزرِي، زیاد بن أبِي مریم جزرِي، سعید بن
جبیر بن هشام أسدِي، سعید بن مسیب بن حزن قرشِي، طاوس بن کَیسان یمانِي، عبدالرحمن
بن أبِي لیلی أنصارِي، عِکرمه مولای ابن عباس، عطاء بن أبِي رباح قرشِي، قیس بن
حَبتَر تمِيمِي، مجاهد بن جبر مکِي، محمد بن مُنکدر بن عبدالله قرشِي، مِقسم بن
بجره، میمون بن مِهران جزرِي، نافع مولای ابن عمر، یزید بن صهیب فقیر، أبی عبیده
بن عبدالله بن مسعود، أبِي عبیده بن محمد بن عمار بن یاسر عنسِي و أبِي واصل حدیث
روایت نموده، و از او إبراهیم بن إسماعیل بن مُجَمِّع أنصارِي، إسرائیل بن یونس
سبیعِي، أیوب بن کیسان سختیانِي، حجاج بن أرطاة نخعِي، خطاب بن قاسم حرانِي، زهیر
بن معاویه بن خُدَیج جُعفِي، سفیان بن سعید ثورِي، سفیان بن عُیینَه بن میمون
هلالِي، أبِي الأحوص سلام بن سُلَیم، شریک بن عبدالله نخعِي، عبدالرحمن بن یزید بن
تمِيم دمشقِي، عبدالملک بن عبدالعزیز بن جُرَیج مکِي، عبیدالله بن عمرو رقِي، فرات
بن سلمان جزرِي، مالک بن أنس أصبحِي، محمد بن عبدالله بن عُلاثه عقیلِي، ابوسعید
محمد بن مسلم بن أبِي الوَضَّاح مُؤدب، مِسعَر بن کِدام بن ظهیر عامرِي، معمر بن
راشد أزدِي، موسی بن أعین جزرِي، ابوجعفر رازِي و أبوحمزه سُکَّرِي روایت کرده اند.(1
و 8)
محمد بن سعد در کتاب طبقات اسم او را عبدالله
بن مالک جزرِي آورده، و می نویسد: عبدالله بن مالک جزرِي کنیه اش ابوسعید، و برده
آزاد کرده و وابسته محمد بن مروان بن حکم(بن ابی العاص) از مردم استخر فارس بوده،
و سپس به حران کوچ کرده است، او پسر عموی خصیف لحاء و خود محدثی مورد اعتماد و پر
حدیث بوده است.(6)
عبدالکریم بن مالک جزری را ابوطالب به نقل از
احمد بن حنبل ثقه و ثابت گفته است. معاویه بن صالح به نقل از یحیی بن معین می
گوید: عبدالکریم بن مالک جزرِي ثقه و ثابت است. محمد بن عمار موصلی، احمد بن
عبدالله عِجلِي، نسائِي و دیگران او را ثقه گفته اند. سفیان می گوید: من عربی ثابت
تر از عبدالکریم ندیدم.(3 و 4)
امام ابومحمد عبدالرحمن بن ابی حاتم رازی در
کتاب الجرح والتعدیل می نویسد: از پدرم راجع به عبدالکریم جزرِي سوال نمودم. پدرم
گفت: ثقه می باشد، و او بر من دوست داشتنی تر از خصیف و از برادرش خصاف است.
عبدالرحمن بن ابی حاتم می گوید: از ابوزرعه راجع به عبدالکریم جزری سوال گردید.
ابوزرعه گفت: موصوف ثقه است.(5)
ابن اثیر جزرِي، ابوعبید، ابوجعفر نُفَیلِي،
ابوحَسّان زیادِي و تعدادی دیگر وفات او را در سال 127 هجری قمرِي مطابق سال 745
میلادی آورده اند.(4 و 7)
منابع
و مآخذ:
1 –
تهذیب الکمال – جلد هجدهم – از صفحه 252 الی صفحه 258 – به شماره 3504 – تالیف
حافظ جمال الدین مزِي – عربی.
2
- تاریخ کبیر – قسم دوم از جزء سوم – صفحه 88 – به شماره 1794 – تالیف امام محمد
بن اسماعیل بخاری – عربی.
3 –
سیر اعلام النبلاء – جلد دوم – صفحه 183 و 184 – به شماره 853 – طبقه چهارم –
تالیف امام ابوعبدالله شمس الدین ذهبی – عربی.
4 –
تهذیب التهذیب – جلد سوم – صفحه 459 و 460 – به شماره 4861 – تالیف حافظ ابن حجر
عسقلانی – عربی.
5 –
الجرح والتعدیل – جلد ششم – صفحه 74 و 75 – به شماره 9560/ 310 – تالیف ابن ابی
حاتم رازِي – عربی.
6
- طبقات – جلد هفتم – صفحه 489 – تالیف محمد بن سعد کاتب واقدی – ترجمه دکتر محمود
مهدوی دامغانِي – فارسی.
7 –
تاریخ کامل – جلد هفتم – صفحه 3200 – تالیف ابن اثیر جزرِي – ترجمه دکتر محمد حسین
روحانی – فارسی.
8 – موسوعة الحدیث – معلومات عن الراوِي – عربی.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر