إمام
المحدث و حافظ ثقه أبوعبدالله محمد بن أبِي بکر بن علِي بن عَطاء بن مُقَدَّم
مُقَدَّمِي ثَقَفِي بَصرِي از موالی ثقیف بوده، پدر محدث مشهور قاضِي أحمد بن محمد
بن أبِي بکر مُقَدَّمِي، برادر عبدالله بن أبِي بکر مُقَدَّمِي و پسر عموی محمد بن
عمر بن علِي مُقَدَّمِي می باشد. وی از شیوخ أمام محمد بن إسماعیل بخارِي بوده، و
بخارِي در صحیح خود از او 28 حدیث روایت کرده است. نامبرده در ماه شعبان سال 234 هجری قمری به عمری
در حدود هشتاد سالگی در بصره درگذشت.(1، 6 و 8)
موصوف از إبراهیم بن حبیب بن شهید أزدِي،
إسماعیل بن عُلَیَّه، أشعث بن عبدالله خراسانِي، أمیه بن خالد بن أسود أزدِي، بِشر
بن مُفَضَّل، بکر بن محمد کوفِي، حجاج بن منهال أنماطِي، حَرَمِي بن عُماره، حماد
بن زید، حماد بن مسعده تمیمِي، أبِي الأسود حُمَید بن أسود، خالد بن حارث، خالد بن
یحیی سدوسِي، خلیل بن عمر بن إبراهیم عبدِي، ریحان بن سعید بن مثنی قرشِي، زکریا
بن یحیی بن عماره أنصارِي، سعید بن سلَمَه بن أبِي الحسام مَدِينِي، سعید بن عامر
ضُبَعِي، أبِي داود سُلیمان بن داود طیالِسِي، صفوان بن هبیره تمیمِي، عَبَّاد بن
عَبَّاد مُهَلَّبِي، عبدالرحمن بن مهدِي، عبدالصمد بن عبدالوارث، عبدالملک بن عمرو
قیسِي، أبِي ثابت عبدالواحد بن ثابت باهلِي، عبدالواحد بن زیاد، عبدالوهاب بن
عبدالمجید ثقفِي، عَثَّام بن علِي عامرِي، عمویش عمر بن علِي مُقَدَّمِي، عیسی بن
إبراهیم بن سیار برکِي، فُضَیل بن سُلَیمان نُمَیرِي، محمد بن إبراهیم سلمِي، محمد
بن إسحاق بن یسار قرشِي، محمد بن عثمان بن سَیَّار قُرَشِي، محمد بن عرعره بن برند
قرشِي، مسلم بن إبراهیم فراهیدِي، معاذ بن هشام بن سنبر دستوائِي، مُعتمر بن
سُلیمان، هُرَیم بن عثمان طُفاوِي، هشام بن عروه بن زبیر أسدِي، أبِي عَوَانَه
وَضَّاح بن عبدالله، وکیع بن مُحرز ناجِي، وَهب بن جریر بن حازم، یحیی بن سعید
قَطَّان، یحیی بن محمد بن قیس محاربِي، یزید بن زُرَیع، یزید بن عبدالله بن أبِي
خالد بَیسَرِي، یزید بن هارون، أبِي مَعشَر یُوسُف بن یزید بَرَّاء، یوسف بن یعقوب
ماجشون و عده أی دیگر حدیث روایت نموده، و از او محمد بن إسماعیل بُخارِي، مُسلم
بن حجاج قشیرِي نیشابورِي، إبراهیم بن أبِي داود أسدِي، إبراهیم بن محمد بن حارث
بن نائله اصفهانِي، إبراهیم بن متویه اصفهانِي، إبراهیم بن نعیم بن نحام، إبراهیم
بن هاشم بغوِي هروِي، إبراهیم بن یوسف بن خالد هسنجانِي، أحمد بن شعیب بن علِي
نسائِي، قاضِي أبوبکر أحمد بن علِي بن سعید مَروَزِي، أبویَعلَی أحمد بن علِي بن
مُثَنَّی مَوصَلِي، أحمد بن عمرو بن ضحاک شیبانِي، أحمد بن عمرو بن عبدالخالق بن
خلاد عتکِي، أبوبکر أحمد بن عمرو بن أبِي عاصم، أحمد بن محمد بن أنس بغدادِي
قِربِيطِي، أحمد بن سَیَّار مَروزِي، إسماعیل بن إسحاق قاضِي، جعفر فِریابِي، حسن
بن سُفیان نَسائِي، حسین بن إسحاق بن إبراهیم تسترِي، حسین بن هیثم بن ماهان
کسائِي، حماد بن إسحاق قاضِي، زکریا بن یحیی بن عبدالرحمن ساجِي، سعید بن سلیمان
بن کنانه ضبِي، أبوداود سلیمان بن أشعث بن إسحاق سجستانِي، عبدالله بن أحمد بن
محمد بن حنبل شیبانِي، عبدالله بن أحمد بن سواده بغدادِي، عبدالله بن أحمد بن موسی
أهوازِي، عبدالله بن محمد بن ناجیه، أبوزُرعه عبیدالله بن عبدالکریم رازِي، علِي
بن إسحاق بن إبراهیم وزیر، علِي بن حسین بن جنید نخعِي، أبوحاتم محمد بن إدریس بن
منذر حنظلِي رازِي، محمد بن إسحاق بن خزیمه سلمِي، محمد بن جریر طبرِي، محمد بن
عبدالله بن مستورد بغدادِي، محمد بن عیسی بن سوره ترمذِي، محمد بن عیسی بن سهلویه
آدمِي، محمد بن یزید بن ماجه قزوینِي، یوسف بن یعقوب قاضِي و تعدادی دیگر روایت
کرده اند.(1 و 9)
عبدالخالق بن منصور به نقل از یحیی بن معین او
را صدوق گفته است. و می گوید: برای یحیی گفتم: از او احادیث پدرش را بنویسم؟ گفت:
بنویس. ابوبکر بزار او را ثقه گفته است. احمد بن شعیب نسائِي می گوید: روایت از وی
اشکالی ندارد، و باری نیز او را ثقه گفته است. مسلمه بن قاسم أندلسِي می گوید:
محمد بن أبِي بکر مقدمِي ثقه است.(1 و 9)
حافظ ابن حجر عسقلانِي در کتاب تهذیب التهذیب
می نویسد: ابن قانع وفات محمد بن أبِي بکر
مقدمِي را در ماه شعبان سال 234 هجری قمری آورده، و می گوید: او ثقه است.(2)
إمام أبومحمد عبدالرحمن بن أبِي حاتم رازِي در
کتاب الجرح والتعدیل آورده است: از پدرم دربارۀ محمد بن أبِي بکر بن علِي بن عطاء
بن مقدم مولای ثقیف پرسیدم، گفت: او صالح الحدیث و محل صدق است. ابن أبِي حاتم می
گوید: از أبوزرعه راجع به محمد بن أبِي بکر مقدمِي سوال گردید، گفت: موصوف بصرِي ثقه
است.(3)
إمام محمد بن حبان بستِي خراسانِي در کتاب
تقریب الثقات محمد بن أبِي بکر مقدمِي را در شمار ثقات آورده، و می نویسد:
أبوعبدالله محمد بن أبِي بکر بن علِي بن عطاء بن مقدم مقدمِي از اتباع تابعین، از
موالی ثقیف و برادرزاده عمر بن علِي مقدمِي بوده است، موصوف در سال 234 هجری قمری
وفات یافته است.(4)
إمام محمد بن إسماعیل بخارِي در تاریخ کبیر
آورده است: أبوعبدالله محمد بن أبِي بکر بن علِي بن مقدم مقدمِي بصرِي مولای ثقیف
بوده، و از عثام بن علِي و معتمر حدیث شنیده است. گفته می شود که نامبرده در اول
سال 234 هجری قمری درگذشت.(5)
محمد بن سعد کاتب واقدِي در کتاب طبقات می
نویسد: محمد بن أبِي بکر بن علی بن عطاء بن مقدم وابسته و آزاد کرده ثقیف است، و
در بصره به سال 234 هجری قمری درگذشته است.(7)
منابع
و مآخذ:
1 –
تهذیب الکمال – جلد بیست و چهارم – از صفحه 534 الی صفحه 537 – به شماره 5094 –
تالیف حافظ جمال الدین مزِي – عربی.
2 –
تهذیب التهذیب – جلد پنجم – صفحه 48 و 49 – به شماره 6790 – تالیف حافظ ابن حجر
عسقلانی – عربی.
3 –
الجرح والتعدیل – جلد هفتم – صفحه 285 – به شماره 12721/ 1178 – تالیف أبومحمد
عبدالرحمن بن أبِي حاتم رازِي – عربی.
4 –
تقریب الثقات – صفحه 1038 – به شماره 12088 – تالیف امام محمد بن حبان بستِي
خراسانِي – عربی.
5 –
تاریخ کبیر – جلد اول – قسم اول – صفحه 49 – به شماره 97 – تالیف امام محمد بن
إسماعیل بخاری – عربی.
6 –
سیر أعلام النبلاء – جلد دوم – صفحه 1123 – به شماره 1781 – طبقه دوازدهم – تالیف إمام
أبوعبدالله شمس الدین ذهبِي – عربی.
7 –
طبقات – جلد هفتم – صفحه 317 – تالیف محمد بن سعد کاتب واقدِي – ترجمه دکتر محمود
مهدوی دامغانِي – فارسی.
8 –
أسامِي من روی عنهم محمد بن إسماعیل
البخاری – صفحه 181 به شماره 204 – تالیف أبِي
أحمد عبدالله بن عدِي جرجانِي – عربی.
9 – موسوعة الحدیث – معلومات عن الراوِي – عربی.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر