أبوالهَیثَم یَعلَی بن أشدق بن بشیر بن ثور بن مشمرج
بن یزید بن مالک بن خفاجه بن عمرو عقیلِي بدوِي مشهور به ابوالهیثم جزرِي حرانِي
از اهالی بادیه طائف بوده، و در حَرَّان، جزیره و رقه زندگی می کرده است. وی تا
زمان خلافت هارون الرشید عباسی حیات داشته، و می گویند: اضافه از یکصد و بیست سال
عمر کرده است.
إمام
أبوعبدالله ذهبِي در کتاب سیر أعلام النبلاء آورده است: از أحمد الأبار دربارۀ
وزان پرسیده شد، گفت: او از مردمان بادیه است، و أهالی حران از او حدیث روایت کرده
اند، می گوید: من پسران او را دیدم، از
خودش پیرتر معلوم می شدند، و دخترش را نیز دیدم، گمان نمودم، که مادرش است، اما
گفت: او دخترم می باشد، و بعد از سدۀ اول هجری زاده شده است. ابن وهب می گوید: از
أیوب وزان شنیدم، که می گفت: من یکصد و بیست و شش و نیم سال عمر دارم. موصوف
تعدادی از صحابه را دیده است.
یعلی بن
اشدق از عمویش عبدالله بن جراد عقیلِي و نیز از حمید بن ثور هلالِي، رقاد بن ربیعه
عقیلِي، عامر بن لقیط عامرِي، عبدالله بن حاجب عقیلِي، عبدالله بن أنیس عامرِي،
قیس بن سعد جعدِي، جریر بن أرقط، کلیب بن حزم عقیلِي، نابغه جعدِي و عده أی دیگر
حدیث روایت نموده، و از او أیوب بن محمد وزان، إسماعیل بن عبدالله سکرِي، إسماعیل
بن عبدالله رقِي، إسماعیل بن عبدالله قاضی دمشق، داود بن رشید هاشمِي، رجاء بن
سندِي نیشابورِي، عباس بن عبدالرحمن أشجعِي، عمر بن اسماعیل بن مجالد، عمرو بن
حباب سلمِي، عمرو بن قسیط، عروه بن مروان رقِي، محمد بن إسماعیل بن علِي بصلانِي،
محمد بن سفیان بن وردان کوفِي، محمد بن عباد عکلِي، هارون بن سلیمان بن بشیر دیک،
هاشم بن قاسم بن شیبه قرشِي، هاشم بن قاسم بن مسلم لیثِي، أبووَهب ولید بن
عبدالملک بن مسرح حرانِي و تعدادی دیگر روایت کرده اند، اما احادیث او را منکر
گفته اند.
أمام محمد بن إسماعیل بخارِي می گوید: من از وی چیزی
نمی نویسم.
أبوزرعه رازِي گفته است: او چیزی نیست، و راست نمی
گوید.
أبوجاتم رازِي می گوید: او چیزی نیست و ضعیف الحدیث است.
أبوحاتم
محمد بن حبان بستِي گفته است: احادیث او موضوعی است.
أبوأحمد عسکرِي می گوید: احادیث او ضعیف می باشد، و
او مردی گدائی بوده، که در بازار ها می گردیده است.
أبومُسهر می گوید: یعلی بن أشدق سائلی بود که گدائی
می کرد.
أبوأحمد بن عدی جرجانِي می گوید: یعلی بن اشدق
عقیلِي جزری مکنی به أبا الهیثم از عمویش عبدالله بن جراد و او از رسول الله(ص)
تعدادی حدیث روایت نموده، اما احادیث او منکر اند. و او و عمویش شناخته شده
نیستند.
منابع
و مآخذ:
1 –
مختصر تاریخ دمشق – جلد بیست و هشتم صفحه 54 و 55 به شماره 39 تالیف ابن منظور -
عربی.
2 –
کتاب لسان المیزان به شماره 8662 – به نقل از سایت عربی نداء الإیمان – تاریخ کاپی
جمعه 8 جمادی الاول سال 1439.
3 –
سیر أعلام النبلاء – جلد دوم – صفحه 596 – به شماره 1240 – طبقه هشتم – تالیف إمام
شمس الدین أبوعبدالله ذهبِي – عربی.
4 –
الجرح والتعدیل – جلد نهم – صفحه 369 و 370 – به شماره 16960/ 1305 – تالیف
عبدالرحمن ابن ابی حاتم رازی – عربی.
5 –
تاریخ کبیر – جلد هشتم – قسم دوم از جزء چهارم – صفحه 419 – به شماره 3554 – تالیف
إمام محمد بن إسماعیل بخاری – عربی.
6 – سایت موسوعة الحدیث – معلومات عن الراوِي – عربی.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر